Torenkamer “Gradatus” in de Peperbus

Grote Markt 10 Bergen op Zoom

Stadstoren De Peperbus speelt voor de bewoners een belangrijke rol Niet voor niets is de toren het symbool van de Vastenavond. Bergenaren voelen zich verbonden met de toren, en de toren zorgt ook voor verbindingen (tegenwoordig met zendantennes). Op de tweede verdieping van de toren is een kamer. Iedereen liep er aan voorbij.

Sinds kort is die kamer weer in gebruik.

Dat is niet alles; ooit, zo’n 400 jaar geleden stond Willebrord Snellius, de beroemde landmeter op de toren om er zijn metingen te doen. In Bergen op Zoom bepaalde hij ook de poolhoogte en uit zijn metingen berekende hij de omtrek van de aarde.

Snellius stond aan de wieg van de driehoeksmeting en legde daarmee de basis voor de landmeetkunde. . In 1615 stond Snellius met een kwadrant van 1,33 m doorsnee op de Peperbus om de hoeken te meten waaronder hij andere torens zag. Daarnaast heeft hij vanaf een ander dak vlakbij de markt, met een kwadrant van 2,13 m bij 2,14 m en 25 cm dik en van ijzer met een koperen rand, de poolshoogte (de hoek waaronder je de poolster ziet) bepaald. Een vergelijkbaar kwadrant heeft Snellius  daarna laten bouwen. Dit kwadrant bestaat nog; het staat in Museum Boerhaave. In het TV-programma “Jekels Jacht” (12 juni 2024) zijn de proeven en metingen van Snellius onderzocht en nagedaan. Daarvoor werd een kopie van het kwadrant gemaakt. Deze kopie is nu te zien in torenkamer Gradatus in de Peperbus. Jeekels Jacht is terug te kijken op Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=Xfd4Lx2pdX0

Dan is er de vermaarde familie Keldermans. Deze bouwmeesters werkten aan het Markiezenhof  maar tekenden ook voor een grote uitbreiding van de Gertrudiskerk. Ook aan deze bouwmeestersfamilie wordt aandacht besteed.

En natuurlijk zal de kerkelijke geschiedenis niet ontbreken.

www.torenkamer-gradatus.nl